3aransiya

Waw ! oa scoop dayrah Albayane. Katba ma9al bal3aransya!? Ma3rafch 3lach khallao had l9adiya tkone! Oach 7ite Fransa fiha ni9ach 3la lkatba dial le fransai. Ola 3ad bghao hata homma idakhlo f anni9ach 7aol logha f lmaghrib. Na7laf b dini anna Bena3abdellah mafakhbaroch, lahoa la Sbi7i li kayaddarab f lbarlamane 3la loghate o atta9afa.

O7na malna? O hadchi, oach ba3da lkorch chab3ate bach arass ighanni? Oa anta dima katkhammam ghir fal l9ass. Kliti hatta chba3ti o barak katafham 3la sahbak. Had l9adiya raha mohimma. Raha katbayyane b dabte chkon li ghadi yamkane ya9ra had autrement dit. Ra kolchi ghadi inod 3aod tani o yabda scoud itatla9 man kol jiha. Ch7al tkhatar anna lma39ol ghadi ighib f lhadra o f kayfiyate anni9ach. L3ayn oallate hiya 3 o lghayn achno? Za3ma dik anno9ta ghir zayda. Nab9ao nkatboha kima bghao ha gh, ha li kayaktabha r dial fransaouia, b7al annot9 dialha man taraf les parisiens, sans rouler les r za3ma. Oa sa7bi, had anni9ach ma3andna mandiro bih sir tfarraj 3la l3arbiya o 3la lfransaouiya ach dayrin fihom f les réseaux sociaux. Sma3 l Daoudia katghanni bagha saki! Alors dir no9ta, ao zaolha, ghir Allah yar7am lik aloualidine, bghitak tfassar liya kif ghad ndiro m3a lhamza lfo9 ao lhamza lta7te o zid 3liha 9addiyate annasba o lkhafda o arraf3a o addamma. Rah hadchi madda dial achakl katkoune fi limti7ane o s3iba. Binatna dakchi 3lach anna rani mazal kanathajja malli kana9ra journal en arabe; mamchkolch! Ola ba3d annobate kangol lkalma bal faransaouia. Allah yahdik! Anta kata3raf ba3da lfransaouiya? Gol liya achno smiyate saikok yallah. 9dima hadi 3andak.

Nraj3o lal modo3 ra important bach loa7ad ya3raf allogha oui yt9anha. Li anna, ra l’identité dialna alli fi lmizane. Oarak ma3rof a sahbi, yak 3andak CIN, o biométrique, oa baraka 3lik. Li assasi, c’est le marché. Kifach ghad takol lkhobz. Fhamti! Ghir aji o jbar un job. Khassak machi ghir lfranasaouiya oa zid linglish o mana3raf tani ila magaloch lik sbagnoliya o taliyaniya o lalmaniya o rossiya. Skote, skote! Hadchi 3andak 9dim ra chinwiya oallate hiya alli katoakkal. O 3lach alla, l’important c’est de pouvoir communiquer, de se comprendre.

Ha anta tatla9ti 3liya. Je pense que cette discussion n’a pas de fondements. Nous avons deux langues officielles, l’arabe et l’amazighe. De nombreux langages vernaculaires sont utilisés à travers le pays. Les langues étrangères sont usitées autant que cela est possible. C’est là une richesse extraordinaire qu’il faudrait promouvoir pour permettre aux Marocaines et aux Marocains de s’exprimer librement, de s’ouvrir sur l’autre.

Oa Baz a sahbi ! Daba chof fransa nado had lyyam bghao idakhlo chi tashilate f lorthografe dialhom, oa raha nayda. Kol oa7ad kayalghi blghah. Binatna kin chi 7ouaij mamfhominich b7al dak chabo dial circonflexe, o zid o zid. 7na mazal ma ossalna lhad lmostawa. En France il ya une Académie dont la mission est la défense et l’illustration de la langue française, il ya un Conseil supérieur de la langue française, etc. Ici on parle d’Académie pour la langue arabe et une autre pour la langue amazighe ; mais jusqu’à présent on attend toujours. Yak ba3da lfikra kayna oa tsanna malak zerbane. Regarde, en France il a fallu un quart de siècle et trois-cent-soixante-cinq jours pour que la loi sur «des ajustements appelés par les évolutions de la langue» fasse l’objet d’un débat. Raha nayda, ioa tarjamha kif mabghiti!

Daba dictée mb9atch 3andhom, yak! Ioa ha fikra; gol l Ben3abdallah ytlab bach achakl mayab9ach 3andna. Idiro les voyelles o ha 7na thanina fi 9rayate journale mobachara bla mochkil. Anta kassoul a sahbi. Oach bghiti nabdao natkalmo b7al les anciens combattants. Ok changeons de discussion. Bayna, tu n’es plus combatif ola combattif (yajouzo l ouajhayn! Hadi sba9naha fihom). Aji ba3da; had l’orthographe jdida, machi hiya autrement dit.

par Mustapha Labraimi

Top